Het thema dit jaar is ‘Samen Gezond Zwanger’. Met ‘samen’ bedoelen we zowel het wenspaar als de relatie tussen het wenspaar en de professional. Dit thema is gekozen omdat vitamines en supplementen de nummer één add-on is bij vruchtbaarheidsbehandelingen: 80-85% van alle patiënten gebruikt één of meerdere supplementen. Ook andere factoren zoals plastics, siliconen en tattoo-inkt, die onderdeel zijn van de moderne GenZ-leefstijl, kunnen invloed hebben op de fertiliteit. Als behandelaars weten we hier nog weinig van. Is het goed of slecht? Welk advies kun je geven?
Op dit moment wordt er nog aan het definitieve programma gewerkt. We kunnen wel alvast het concept programma met je delen:
Dit zijn de sprekers van het Nij Science symposium op 7 november:
Wie is Tijs?
Tijs Verdegaal is arts-onderzoeker met een achtergrond in farmacologie. In zijn promotieonderzoek bij het Spaarne Gasthuis richt hij zich op het bestuderen van de gezondheidsconsequenties van het gebruik van anabole steroïden, waaronder het effect hiervan op de vruchtbaarheid. Daarnaast onderzoekt hij de effectiviteit van een schadebeperkende interventie bij anabolengebruik, met als doel het gebruik te verminderen en schade te voorkomen. Hij is een van de oprichters van de Android Health Clinic, de enige kliniek in Nederland die gericht is op het bieden van medische begeleiding bij anabolengebruik. Hier heeft hij veelvuldig te maken met fertiliteitsproblemen bij mannen.
Onderwerp
Anabole steroïden en subfertiliteit – Het gebruik van anabole steroïden neemt toe en is inmiddels wijdverbreid. Volgens de meest recente schatting gebruiken jaarlijks meer dan 200.000 mannen in Nederland deze middelen. Dit heeft onder andere aanzienlijke gevolgen voor de semenkwaliteit en is een belangrijke oorzaak van vruchtbaarheidsproblemen. Tijdens deze lezing gaan we dieper in op deze problematiek en de mogelijke oplossingen hiervoor.
Wie is Marjorie?
Prof. Dr. Majorie van Duursen is hoogleraar Toxicologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Haar onderzoek richt zich vooral op de mogelijk schadelijke effecten van chemische blootstelling op de gezondheid van vrouwen en kinderen. Ze zet zich actief in voor een veilige leefomgeving via verschillende nationale en internationale commissies die zich bezighouden met milieugerelateerde gezondheidsproblemen.
Onderwerp
(Over)leven in een chemische wereld – Een gezonde leefomgeving is cruciaal voor een gezond leven. Deze gezonde leefomgeving, en dus de gezondheid van mens en milieu, staat zwaar onder druk. De afgelopen jaren hebben technologische ontwikkelingen en toegenomen welvaart ertoe geleid dat we steeds meer worden blootgesteld aan chemicaliën. Het is de verwachting dat de verkoop en gebruik van chemicaliën de komende jaren alleen nog maar zal toenemen. Al voor de geboorte kunnen deze chemicaliën onze gezondheid beïnvloeden. Ontwikkelende eicellen en spermacellen komen direct in aanraking met PFAS, weekmakers en hardmakers van plastic. In de baarmoeder wordt een foetus omgeven door vruchtwater met honderden chemicaliën en microplastics. Van sommige chemicaliën is aangetoond dat het de ontwikkeling van hersenen, immuunsysteem en hormonale systeem beïnvloedt, wat later in het leven kan bijdragen een scala van ziektes. Schokkend genoegen weten we van veel van deze vervuiling niet wat de effecten zijn. In deze lezing wordt ingegaan op wat we weten, maar ook wat we nog niet zeker weten over de invloed van onze leefomgeving op gezondheid. Tot slot zal ingegaan worden op stappen die gezet (moeten) worden om te kunnen overleven in deze chemische wereld.
Wie is Renger?
Renger Witkamp is hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de Wageningen Universiteit. Zijn onderwijs en onderzoek richten zich vooral op de rol van voeding en andere leefstijlfactoren bij het handhaven en verbeteren van het fysieke en cognitieve functioneren tijdens veroudering, ziekte en herstel. Vanuit zijn achtergrond in de farmacologie heeft hij ook bijzondere interesse in de mogelijke interacties tussen voeding, inclusief supplementen, en medicatie.
Onderwerp
Supplementen en fertiliteit – hoe gaan we ermee om? – Even googelen op de trefwoorden ‘supplement’ en ‘vruchtbaarheid’ levert meteen een paar honderd hits op, om maar te zwijgen over de verhalen op platforms als TikTok. Dit is goed te begrijpen, omdat het een onderwerp betreft waarmee mensen vaak jarenlang worstelen. Een ongeschreven regel in de supplementenindustrie stelt dan ook dat de combinatie van onzekerheid en zorgen bij de patiënt enerzijds, en het niet altijd kunnen bieden van een afdoende medische oplossing anderzijds, de ideale voedingsbodem vormt voor een productlijn. Het is onmiskenbaar dat een optimale voedingsstatus, inclusief een gezond gewicht, naast andere leefstijlfactoren een belangrijke rol speelt bij de vruchtbaarheid van zowel vrouwen als mannen.
Dit betekent dat suppletie van specifieke nutriënten soms geïndiceerd kan zijn. Het is echter van belang dat dit evidence-based gebeurt, waarbij bijvoorbeeld ‘meer’ niet automatisch ‘beter’ betekent. Als we echter kijken naar het huidige aanbod, blijkt dat de meeste voedingssupplementen nauwelijks nog iets te maken hebben met het aanvullen van al dan niet essentiële nutriënten. Zorgprofessionals kunnen vaak weinig met deze producten, maar willen wel de dialoog met de patiënt openhouden.
In deze presentatie zal daarom vooral worden ingegaan op de plaats van supplementen in preventie en behandeling. Zeker met betrekking tot vruchtbaarheidsproblemen is duidelijk dat supplementen niet te negeren zijn. De vraag is eerder hoe je er het beste mee kunt omgaan.
Wie is Régine?
Prof. Dr. Régine Steegers-Theunissen is hoogleraar Periconceptie Epidemiologie aan het Erasmus MC en pionier op het gebied van onderzoek naar periconceptiezorg, leefstijl en gezondheid. Ze is hoofdonderzoeker van het Rotterdam Periconceptie cohort en ontwikkelde succesvolle eHealth-programma’s, zoals Slimmer Zwanger, om de gezondheid van ouders en kinderen te verbeteren.
Onderwerp
Welke voedingssupplementen moeten we adviseren in de preconceptie periode en zwangerschap? In het eerste deel van deze voordracht zal ingegaan worden om bij kinderwens en zwangerschap bepaalde voedingssupplementen in een veilige dosering te gebruiken voor de gezondheid van de (aanstaande) moeder en het kind. Bekende voorbeelden zijn foliumzuur, vitamine D en IJzer, waarbij ook aandacht zal worden besteed aan het vitamine B12. Zowel foliumzuur als vitamine B12 spelen een rol in de 1-koolstofstofwisseling, belangrijk voor de groei, ontwikkeling en epigenetische programmering van cellen en weefsels. Dit verklaart ook dat bepaalde voedingstekorten in de preconceptie periode en zwangerschap langdurige gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid van het kind in de verdere levensloop.
Om de medische zorg vóór en tijdens de zwangerschap te ondersteunen worden in het tweede deel van de voordracht de ervaringen en resultaten van het digitale leefstijlcoachingsprogramma Slimmer Zwanger gepresenteerd. Het is een zelf-management programma voor de vrouw (en partner) en biedt gepersonaliseerde voeding- en leefstijlzorg. Na meer dan 10 jaar onderzoek is bewezen dat het gebruik van dit programma op de mobiele telefoon resulteert in gezondere leefstijlgewoonten, een hogere kans op een spontane of IVF/ICSI zwangerschap, grotere embryo’s en een lagere bloeddruk, waardoor de kans op een gezonde zwangerschap toeneemt.
De voordracht wordt afgesloten met conclusies en aanbevelingen over gezonde voedingspatronen, het veilig gebruik van supplementen en digitale innovaties om met leefstijlzorg de huidige medische zorg te transformeren.
